Verduurzaming Akkerbouw
Home / Programma’s / Verduurzaming Akkerbouw
Op de Zuid-Hollandse eilanden met hun uitgestrekte akkers zijn honderden akkerbouwers actief – van kleine familiebedrijven tot grootschalige boerenbedrijven, op percelen van vijf tot bijna vijfhonderd hectare groot.
Gezamenlijk vormen de Zuid-Hollandse akkerbouwers een sector die er nog steeds in slaagt om in de wereldtop mee te draaien. Een bijzondere prestatie, die ze hebben gerealiseerd dankzij schaalvergroting, intensivering, vergaande mechanisatie en specialisatie. Zo richten ze zich met name op een aantal cash crops, zoals uien, suikerbieten, kool en (poot)aardappelen.
Dit bedrijfsmodel zorgt echter ook voor veel onzekerheid. Blijft het verdienmodel houdbaar op de langere termijn? Er is een forse afhankelijkheid van externe input. Hoe ontwikkelt de kostprijs zich? Veel van de oogst wordt geëxporteerd, waarmee de prijzen op de wereldmarkt de opbrengsten dicteren. Is schaalvergroting de enige uitweg of zijn er levensvatbare alternatieven?
Daarnaast zijn er zorgen over de bodemkwaliteit, het gebruik van chemie en de effecten van klimaatverandering. Wat betekent het als wet- en regelgeving rond middelengebruik en waterkwaliteit worden aangescherpt? Ecologie en bodemkwaliteit zijn essentieel om ook in de toekomst voedsel te kunnen blijven produceren. Maar wat is de afweging tussen financieel en ecologisch rendement? En wie levert welke bijdrage? Want stikstofdepositie en CO2-uitstoot zijn nu eenmaal een breed maatschappelijk probleem.
Als samenleving moeten we op zoek naar het antwoord op de vraag wat er nodig is om bodem en water gezonder te maken, als dragers van onze landschappen. Sommige boeren gooiden het roer om en kozen ervoor om de bodem en de ecologie als uitgangspunt te nemen. Samen met deze pioniers onderzoeken we de mogelijkheden en de obstakels, op weg naar een toekomstbestendig regionaal voedselsysteem. En we onderzoeken of hun kennis ook bruikbare inzichten biedt voor de grotere boeren, die binnen hun focus op efficiency en een lage kostprijs op zoek zijn naar manieren om meer ruimte aan ecologie te geven. Daarnaast speelt nog een andere kwestie: ruim een derde van de boeren is 50+ en moet de komende tien jaar zorgen voor opvolging.
Tegen deze achtergrond zijn we als Voedselfamilies het programma Verduurzaming Akkerbouw gestart. Wat is er nodig om duurzamer te werken? Wat wil dat überhaupt zeggen, duurzamer werken? Wat vraagt het om de kracht van de ecologie te gebruiken en zonder pesticiden en kunstmest te boeren? Kunnen de pioniers, met een schat aan ervaring en inzichten, hun collega’s op de akkers ondersteunen? Wat hebben opvolgers nodig om niet alleen het bedrijf over te nemen, maar tegelijkertijd ook een verduurzamingsslag te maken? En wat is het perspectief van andere ketenpartijen, zoals leveranciers, afnemers en financiers?
Komende tijd gaan we met deze vragen aan de slag. Stay tuned!
Actueel
Blog: Een ode én een oproep aan ambachtelijke makers
Goede verwaarding en daarmee een goed verdienmodel is voor veel Polderpioniers een prangende vraag. Een vraag die centraal stond tijdens het bezoek aan Natuurgoed Ziedewij in Barendrecht. Afgesloten met een maaltijd die naadloos in het thema paste, met bijzondere gerechten van voedselbos-oogstverwerker Marly Bonten.
Nieuw programma: Verduurzaming Akkerbouw
Ook in de akkerbouw is verduurzaming een prangende vraag aan het worden. Afgelopen tijd zijn we als Voedselfamilies ‘in de akkerbouw gedoken’. Komende tijd delen we inzichten, dilemma’s en perspectieven, en zoeken we naar inspiratie en antwoorden.
Blog: Biodiversiteit is vooral ruimte geven
Steeds nadrukkelijker staat biodiversiteit op de agenda in de landbouwdiscussie. Maar wat houdt dit abstracte containerbegrip nu eigenlijk in? En belangrijker nog: hoe kunnen we er concreet mee aan de slag? Een inleiding van bioloog Bart Achterveld vormt de opmaat voor een levendige uitwisseling. Biodiversiteit vergroot je vooral ook door natuur werkelijk ruimte te geven, is de gezamenlijke conclusie.
Blog: Over pachten – en waarom dat vaak te duur is
Boeren betalen vaak te veel pacht. In ieder geval als je kijkt naar het opbrengend vermogen van de grond. Voor natuurorganisaties is dit een goed verdienmodel is. Zo ontstaat het risico dat de boer de kosten draagt voor het realiseren van natuurdoelstellingen.
Cursus regeneratieve landbouw Bij de Oorsprong
Deze maand gaat de cursus regeneratieve landbouw weer van start bij Bij de Oorsprong. De Provincie Zuid-Holland wil Zuid-Hollandse boeren met interesse in regeneratieve landbouw stimuleren om hieraan mee te doen.
Deelnemers Voedselfamilies Academie bekend!
De 12 deelnemers van de tweede editie van de Voedselfamilies Academie zijn bekend! Tijdens de kick-off in november werden zij voorgesteld aan de coaches en inmiddels zijn de eerste coachingsgesprekken gevoerd. In het nieuwe jaar komen hier kennis- en uitwisselbijeenkomsten bij om zo de deelnemers een flinke sprong in hun ondernemerschap te helpen maken!