Onze visie op een toekomstbestendig voedselsysteem
Home / Visie
Ons voedsel heeft altijd een relatie met de bodem en het water. Het gebruik van bodem en water vraagt om zorg en rentmeesterschap als we bodem en water voor de komende 7 generaties veilig willen stellen als bron voor ons voedsel.
Daarbij staan we voor een grote opgave die vraagt om een paradigmaverschuiving van maximalisatie van de opbrengst per hectare met een fors ingrijpen in de ecologie naar een bodemgebruik waar het generatief vermogen van de ecologie centraal staat.
De boerderij als onderneming levert nu een mager rendement op en tegelijkertijd worden er grote investeringen in de verduurzaming gevraagd in het zicht van de grote maatschappelijke opgaven.
Dat vraagt om grote aanpassingen waarin belangen, verwachtingen en aannames in het ‘spel’ komen en pijn en onzekerheid een rol spelen. Het gaat over geld, verbondenheid met de plek en de grond, over de betekenis van de boer in het landschap, het gaat over belangen.
Binnen de Zuid-Hollandse Voedselfamilies hebben we ervaren dat de inzichten van pioniers een beeld geven van wat verwacht kan worden in de verduurzaming; waar de knelpunten en hobbels liggen die verduurzaming in de weg zitten. Tegelijkertijd laten de pioniers zien wat er mogelijk is. Er is dus een perspectief dat het kan en de belangrijke vraag is wat dat ons leert voor de transitie op grote schaal.
Twee uitgangspunten daarbij: de mensen ‘maken’ het veranderen en veranderen vraagt om vertrouwen. De veranderingen raken boeren, ondernemers, toeleveranciers en afnemers, consumenten, de gemeentes en de bewoners in de gebieden. Deze groepen hebben één gemeenschappelijk belang en dat is de kwaliteit van de bodem en het water.
Voedselfamilies stelt daarom in de gebiedsprocessen bodem en water centraal en nodigt alle betrokkenen uit om aan te geven welke rol ze daarin willen en kunnen nemen. Dat vraagt om betrokkenheid van hen die de veranderingen raakt. Voedselfamilies gaat in gesprek en komen zo te weten wat er speelt, kent en benoemt de dilemma’s bij de veranderingen en zorgt voor verschillende perspectieven zodat (impliciete) aannames manifest worden.
Voedselfamilies is een netwerk van agrarische ondernemers en voedselmakers dat in contact wordt gebracht met hen die verantwoordelijkheid en invloed hebben op het proces van verduurzaming. We brengen dus mensen bij elkaar en komen in actie vanuit een gedeeld toekomstperspectief.
We denken vanuit de bodem en water als dragers van onze landschappen en brengen de inzichten uit de individuele/kleine initiatieven van pioniers in bij gebiedsgewijze opschaling. De grote maatschappelijke opgaven zoals stikstof zijn daar onlosmakelijk aan verbonden en vinden als onderdeel van de landschapsaanpak hun plek. Dat geeft perspectief en inspireert en dat helpt de verandering te realiseren.
De veranderingen in het landschap en op het erf van de voedselproducenten kan niet los gezien worden van de veranderingen die in de afzet nodig zijn. De relatie tussen boer en consument.
De connectie met de stad en de landschappen, de connectie tussen de boer en het bord vindt plaats op wat binnen de Voedselfamilies wordt aangeduid als ‘het gemeenschappelijk erf’. Op dat gemeenschappelijk erf zoeken en vinden voedselgemeenschappen contact met producenten. Een toekomstbestendig voedselsysteem kan niet zonder een gezond en levendig gemeenschappelijk erf en dat vraagt om een verandering van denken in de laagste prijs per kilogram naar voedsel uit een gezonde bodem en water tegen een voor de producent mooie prijs.