Verduurzaming Akkerbouw
Home / Programma’s / Verduurzaming Akkerbouw
Op de Zuid-Hollandse eilanden met hun uitgestrekte akkers zijn honderden akkerbouwers actief – van kleine familiebedrijven tot grootschalige boerenbedrijven, op percelen van vijf tot bijna vijfhonderd hectare groot.
Gezamenlijk vormen de Zuid-Hollandse akkerbouwers een sector die er nog steeds in slaagt om in de wereldtop mee te draaien. Een bijzondere prestatie, die ze hebben gerealiseerd dankzij schaalvergroting, intensivering, vergaande mechanisatie en specialisatie. Zo richten ze zich met name op een aantal cash crops, zoals uien, suikerbieten, kool en (poot)aardappelen.
Dit bedrijfsmodel zorgt echter ook voor veel onzekerheid. Blijft het verdienmodel houdbaar op de langere termijn? Er is een forse afhankelijkheid van externe input. Hoe ontwikkelt de kostprijs zich? Veel van de oogst wordt geëxporteerd, waarmee de prijzen op de wereldmarkt de opbrengsten dicteren. Is schaalvergroting de enige uitweg of zijn er levensvatbare alternatieven?
Daarnaast zijn er zorgen over de bodemkwaliteit, het gebruik van chemie en de effecten van klimaatverandering. Wat betekent het als wet- en regelgeving rond middelengebruik en waterkwaliteit worden aangescherpt? Ecologie en bodemkwaliteit zijn essentieel om ook in de toekomst voedsel te kunnen blijven produceren. Maar wat is de afweging tussen financieel en ecologisch rendement? En wie levert welke bijdrage? Want stikstofdepositie en CO2-uitstoot zijn nu eenmaal een breed maatschappelijk probleem.
Als samenleving moeten we op zoek naar het antwoord op de vraag wat er nodig is om bodem en water gezonder te maken, als dragers van onze landschappen. Sommige boeren gooiden het roer om en kozen ervoor om de bodem en de ecologie als uitgangspunt te nemen. Samen met deze pioniers onderzoeken we de mogelijkheden en de obstakels, op weg naar een toekomstbestendig regionaal voedselsysteem. En we onderzoeken of hun kennis ook bruikbare inzichten biedt voor de grotere boeren, die binnen hun focus op efficiency en een lage kostprijs op zoek zijn naar manieren om meer ruimte aan ecologie te geven. Daarnaast speelt nog een andere kwestie: ruim een derde van de boeren is 50+ en moet de komende tien jaar zorgen voor opvolging.
Tegen deze achtergrond zijn we als Voedselfamilies het programma Verduurzaming Akkerbouw gestart. Wat is er nodig om duurzamer te werken? Wat wil dat überhaupt zeggen, duurzamer werken? Wat vraagt het om de kracht van de ecologie te gebruiken en zonder pesticiden en kunstmest te boeren? Kunnen de pioniers, met een schat aan ervaring en inzichten, hun collega’s op de akkers ondersteunen? Wat hebben opvolgers nodig om niet alleen het bedrijf over te nemen, maar tegelijkertijd ook een verduurzamingsslag te maken? En wat is het perspectief van andere ketenpartijen, zoals leveranciers, afnemers en financiers?
Komende tijd gaan we met deze vragen aan de slag. Stay tuned!
Actueel
Blog: Zo’n gesprek waarin je ineens veel gemeen blijkt te hebben.
Hoe ga je om met bedrijfsovername, samenwerkingen met bijvoorbeeld natuurorganisaties en financiering op zo’n multifunctioneel én missiegedreven bedrijf?
Een gezonde bedrijfsvoering bij een duurzaam idee? Veranderboeren gezocht!
Eind september gaat de tweede editie van de Voedselfamilies Academie van start! We nodigen ondernemers in de Zuid-Hollandse agrarische en voedselsector die willen werken aan het toekomstbestendig maken van hun bedrijf uit om deel te nemen aan ons jaarprogramma.
Blog: Wat als je iets anders wilt dan de rest?
Pioniers willen iets anders dan anderen. Iets anders dan wat normaal is op dit moment. Onze Polderpioniers willen andere dingen dan normaal is in de veenweidepolder. Hoe ga je om met die tegenstelling van wensen en belangen, hoe kom je tot een compromis? En hoe verdien je ondertussen toch nog een inkomen?
Blog: Wat er gebeurt als je Polderwijzen bijeen brengt.
Mensen met een passie voor de veenweidepolder. En niet alleen passie, maar ook kennis en ervaring. Mensen die kunnen uitzoomen om het over praktijkoverstijgende zaken te hebben. Zaken die we kunnen oppakken om de verduurzaming van de praktijk te bespoedigen. Wij brachten vanuit ons programma De Nieuwe Polder een aantal van deze mensen bij elkaar en noemen hen vanaf nu: Polderwijzen!
Blog: Hoe je als polder-ondernemer authentiek kunt zijn.
Een oude rot in het Polderpionieren is Jan Duijndam van Hoeve Biesland. Al decennia zoekt deze ondernemer naar kansen om zijn versie van een duurzame invulling voor de veenweidepolder neer te zetten. Naast het verdienen van een fatsoenlijke boterham voor zichzelf, natuurlijk.
Nieuwe podcast ‘Landlust’ nu te beluisteren!
Samen met De Oogst van Morgen maakten we de nieuwe podcast Landlust. In deze podcast voeren Maaike de Beer en Patrick Kaashoek het goede gesprek over ruimte voor transitie in Nederland.