Verduurzaming Akkerbouw
Home / Programma’s / Verduurzaming Akkerbouw

Op de Zuid-Hollandse eilanden met hun uitgestrekte akkers zijn honderden akkerbouwers actief – van kleine familiebedrijven tot grootschalige boerenbedrijven, op percelen van vijf tot bijna vijfhonderd hectare groot.
Gezamenlijk vormen de Zuid-Hollandse akkerbouwers een sector die er nog steeds in slaagt om in de wereldtop mee te draaien. Een bijzondere prestatie, die ze hebben gerealiseerd dankzij schaalvergroting, intensivering, vergaande mechanisatie en specialisatie. Zo richten ze zich met name op een aantal cash crops, zoals uien, suikerbieten, kool en (poot)aardappelen.
Dit bedrijfsmodel zorgt echter ook voor veel onzekerheid. Blijft het verdienmodel houdbaar op de langere termijn? Er is een forse afhankelijkheid van externe input. Hoe ontwikkelt de kostprijs zich? Veel van de oogst wordt geëxporteerd, waarmee de prijzen op de wereldmarkt de opbrengsten dicteren. Is schaalvergroting de enige uitweg of zijn er levensvatbare alternatieven?
Daarnaast zijn er zorgen over de bodemkwaliteit, het gebruik van chemie en de effecten van klimaatverandering. Wat betekent het als wet- en regelgeving rond middelengebruik en waterkwaliteit worden aangescherpt? Ecologie en bodemkwaliteit zijn essentieel om ook in de toekomst voedsel te kunnen blijven produceren. Maar wat is de afweging tussen financieel en ecologisch rendement? En wie levert welke bijdrage? Want stikstofdepositie en CO2-uitstoot zijn nu eenmaal een breed maatschappelijk probleem.
Als samenleving moeten we op zoek naar het antwoord op de vraag wat er nodig is om bodem en water gezonder te maken, als dragers van onze landschappen. Sommige boeren gooiden het roer om en kozen ervoor om de bodem en de ecologie als uitgangspunt te nemen. Samen met deze pioniers onderzoeken we de mogelijkheden en de obstakels, op weg naar een toekomstbestendig regionaal voedselsysteem. En we onderzoeken of hun kennis ook bruikbare inzichten biedt voor de grotere boeren, die binnen hun focus op efficiency en een lage kostprijs op zoek zijn naar manieren om meer ruimte aan ecologie te geven. Daarnaast speelt nog een andere kwestie: ruim een derde van de boeren is 50+ en moet de komende tien jaar zorgen voor opvolging.
Tegen deze achtergrond zijn we als Voedselfamilies het programma Verduurzaming Akkerbouw gestart. Wat is er nodig om duurzamer te werken? Wat wil dat überhaupt zeggen, duurzamer werken? Wat vraagt het om de kracht van de ecologie te gebruiken en zonder pesticiden en kunstmest te boeren? Kunnen de pioniers, met een schat aan ervaring en inzichten, hun collega’s op de akkers ondersteunen? Wat hebben opvolgers nodig om niet alleen het bedrijf over te nemen, maar tegelijkertijd ook een verduurzamingsslag te maken? En wat is het perspectief van andere ketenpartijen, zoals leveranciers, afnemers en financiers?
Komende tijd gaan we met deze vragen aan de slag. Stay tuned!
Actueel

Nieuwe online marktplaats: Lekkerder bij de Boer
Dit voorjaar zag platform Lekkerder bij de Boer het licht. Na enkele jaren van voorbereiding lanceerde oprichter Thomas Siahaya deze website afgelopen lente. We spraken Thomas over zijn plannen en drijfveren!

Zuid-Holland doet mee met campagne ‘Support Your Locals’
De Zuid-Hollandse Voedselfamilies ondersteunen de ‘Support Your Locals’-campagne van harte! Tijdens de coronacrisis groeit de animo voor de korte voedselketen en ontstaan er veel nieuwe initiatieven. We hopen dat de landelijke campagne de ontwikkeling naar een regionaler voedselsysteem kracht bij zet!

Verslag webinar ‘Een nieuwe kijk op grond’
Hoe kan een andere kijk op grondeigendom de duurzame voedseltransitie versnellen? Over die vraag gingen we op maandag 6 april tijdens een webinar in gesprek met spelers uit het netwerk van de Voedselfamilies.

Interview met akkerbouwvernieuwer Mosselman
Op woensdag 12 februari 2020 interviewden we Cornelis Mosselman van Vooruitboeren/Bi-Jovira in Ooltgensplaat op Goeree-Overflakkee. Cornelis is een akkerbouwer die zijn bedrijf radicaal aan het omgooien is. Cornelis werkt aan twee transities: een omschakeling van zijn teeltwijze én een verandering van de manier waarop hij zijn producten afzet. Cornelis schakelt om naar biologisch en […]

Blog 1 Kennisteam: 80/20 Vensterbanklandbouw
Wat eten we vandaag? Achter die simpele vraag gaat een wereld schuil – van boeren tot groothandels, van verwerkers tot winkels – die grenzen overschrijdt, maar ons ook allemaal verbindt. Maar wat eten we morgen? En in 2050? Die vraag houdt steeds meer Zuid-Hollanders bezig. Voor Voedselfamilies verkenden we de verschillende richtingen die ons voedselsysteem […]

Inspiratie uit het buitenland
Vorige week organiseerden we samen met LTO Noord regio West de terugkomdag van drie studiereizen. Op de mooie (maar frisse!) locatie Natuurgoed Ziedewij in Barendrecht deelden we met elkaar hoe de studiereizen naar Bristol, Baskenland en Barcelona inspiratie leveren voor het Zuid-Hollandse regionale voedselsysteem. Ook genoten we van een heerlijk diner verzorgd door chef Gilbert Kolff van Fond Rotterdam […]